Theo thống kê trên thế giới có hơn 1 tỷ con chuột, chúng ngốn hết hơn 9 triệu tấn lương thực. Tác hại của loài chuột với con người là vô cùng to lớn. Chúng phá phách đồ đạc, gặm nhấm hoa màu gây thiệt hại cả người lẫn của.
Cần phải tìm mọi cách để diệt chuột tận gốc
Nội dung chính
Tổng quan về loài chuột
Chuột thuộc loài động vật có vú, bộ gặm nhắm. Chúng không chỉ đa chủng loại mà số lượng lại rất lớn, dễ thích nghi với mọi điều kiện tự nhiên nên sự phân bố “cư dân” rất rộng lớn, giường như không ở đâu không có chuột. Thêm nữa, chúng không hề cần việc “sinh đẻ có kế hoạch”.
Tuy tuổi thọ của chuột ngắn – nói chung chuột thường chỉ sống 1-2 năm, có con 2-3 năm; riêng chuột hoang sống quá 6 năm, rái cạn sống tối đa 9 năm – nhưng mức sinh sản của chúng thì thật phi thường, tạo ra dòng giống đông “ngập tràn lãnh thổ”.
Theo khảo sát, chỉ trong một năm, một căp chuột cống có thể sinh ra cả một bày đàn con, cháu, chắt, chít công lại có thể tới 15.552 con! Nguyên do là chuột phát dục nhanh, số lần đẻ nhiều, thời gian mỗi đứa đẻ ngắn, số con mỗi lần đẻ đông. Ở điều kiện bình thường, chuột cống loại có thân hình tương đối nhỏ, có thể đẻ 2-8 lứa trên một năm; mỗi lứa 4-8 con, nhiều là 12-17 con.
Chuột con chỉ sau 20 ngày tuổi là mở mắt và có thể rời mẹ để sống độc lập. Và chuột cống 2-3 tháng tuổi là có thể bắt đầu mang thai rồi. Phần lớn các giống chuột đẻ quanh năm, cả mùa khô và mùa mưa. Nhưng một số ít giống chuột chỉ sinh sản vào mùa Xuân và mùa Thu thời tiết ấm, mát. Trong số này, chuột hoang, rái cạn, chuột nhảy sống ở đồi hoang, đồng cỏ, sa mạc thì sức sinh sản thấp, chỉ đẻ mỗi năm một lần, và mỗi lần đẻ từ 2-8 con.
Chuột có nhiều đặc điểm và tập tính. Chúng tôi chỉ nói tới một đặc điểm văn hóa tập tính tiêu biểu, cũng là cái tạo nên nguyên nhân gây hại cho nó.
Ta đã biết, chuột là loài gặm nhấm. Chúng có thói quen gậm nhấm mọi thứ cây trồng, đồ dùng trong nhà ở bất cứ nơi nào nó cư trú, hoạt dộng. Đó là vì răng cửa chuột không ngừng mọc dài ra. Người ta thí nghiệm, đo đạc thì thấy rằng, mỗi năm răng cửa trên của chuột, cụ thể là chuột trắng trưởng thành, có thể dài ra trung bình 114,3mm ; còn răng cửa dưới dài ra trung bình 1.146,1mm. Cứ đà ấy, con chuột sẽ chết vì không sao ăn uống được. Nếu chỉ đào hang rũi đất nhấm hạt ngũ cốc… dù răng có mài mòn đáng kể, vẫn không triệt tiêu được tốc độ dài ra của răng cửa ấy. Vậy chuột phải gậm nhấm. Chúng gậm, phá mọi thứ từ cây, củi gỗ đến đồ dùng của chúng ta, kể cả đồ gia bảo. Gậm đồ cứng tất yếu có răng bị mẻ gãy. Không sao, tế bào gốc răng của chuột sinh trưởng mạnh, liên tục, không ngừng tạo những tế bào và men răng mới bù đắp phần răng bị sứt mẻ kia, rất mau chống.
Đồ dùng của chúng ta xưa nay vẫn là “vật mài răng”của chuột. Biết bao sản phẩm thông dụng, sản phẩm thủ công cao cấp quý giá của cá nhân, của dân tộc bị chuột “tấn công” phá huỷ, gây nên sự mất mát lớn rất đáng tiếc. Căm gét chuột gây hại, nhưng ta nên hiểu sự thật là chuột không ý thức việc ấy, chúng chỉ “mượn” các vật của chúng ta để mài răng “thôi!. Có của thì giữ!- cái anh chàng chuột nếu biết nói hẳn sẽ lý sự với chúng ta như thế. Vâng, tôi phải giữ của cải của tôi, nguồn sống của chúng tôi. Dù có điềm tĩnh trả lời như vậy, chúng ta vẫn phải có biện pháp hữu hiệu để phòng chống lũ xâm lăng kia, ấy là phòng bằng dùng dương hòm tốt để đựng đồ ăn thức dùng, là chống bằng mọi cạm bẫy, bã…diệt chuột.
Tác hại của chuột như thế nào?
Thói “gậm nhấm” liên quan đến tập tính phàm ăn và ăn nhiều của các loài chuột.
Về lượng đồ ăn, mỗi con chuột ăn trong một ngày có thể hết số thức ăn nặng bằng cơ thể của nó. Đương nhiên là nó không thể ăn hết một lần. Nó ăn liên tục nhiều lần trong ngày đêm, tiêu hoá cũng liên tục. Tuy thế, nếu phải kiếm khó khăn, tối thiểu mổi chuột cống ăn 25 gram đồ ăn/ngày và chuột nhà ăn 2 gram đồ ăn/ngày. Chuột to thì uống 12-30ml nước/ngày, chuột nhỏ uống 1-2ml nước/ngày. Chuột ở xa mạc, hoang mạc khô cằn thì chỉ nước trong thức ăn cây cỏ là đủ, chúng có khả năng chịu khát, không cần uống nước.
Chuột ăn và dự trữ thức ăn (có con dự trữ trong hang tới 1-2 kg lương thực). Chúng vừa ăn vừa phá, thậm chí phá hoại còn lớn hơn ăn gấp trăm lần.
Hãy thử tính, một con chuột cống ăn một năm tối thiểu 9 kg lương thực, thực phẩm, thì 1 triệu con ngốn hết 9.000 tấn. Theo số liệu của FAO, trên thế giới đang có tới 1 tỷ con chuột, chúng ngốn hết 9 triệu tấn lương thực, thực phẩm mỗi năm. Con số thiệt hại thật khổng lồ! Nhưng số của cải do chúng phá còn lớn hơn thế nhiều. Người ta tính ra hàng năm, thiệt hại do chuột gây ra trên thế giới hàng trăm triệu tấn lương thực, thực phẩm. Những trận đại dịch chuột phá mùa màng xưa nay ở đau cũng có. Nhiều cánh đồng lúa, hoa màu của ta bị chuột tàn phá ít là 5%, nhiều là 30-50%, có nơi tới 80%. Ngay cả đồng cỏ, rừng cây, vườn quả cũng chịu chung số phận như thế! Điều này, thử hỏi họ hàng nhà chuột liệu có cách nào “biện minh”? ấy là chưa kể đến tác hại khôn lường khác nữa do chuột gây ra, như cắn sách vở, quần áo, đường dây điện thoại, người, gia súc, đào phá đê đập, tường kho; hay do chuột gây ra và chịu chung số phận bị tiêu diệt, như dịch bệnh, nhất là dịch hạch.
Đã đến nước nầy thì quá lắm rồi, sao có thể tha thứ được! Con người được quyền tỏ thái độ cứng rắn. Dù có chọn biểu tượng con chuột trong mỗi chu trình niên dịch 12 con giáp, chúng ta cũng phải kiên quyết tiêu diệt chuột tận gốc.
Trong thế giới sinh vật tự nhiên, một số loài chim, thú, rắn, rất ham săn bắt chuột. Thịt chuột là thức ăn của mèo, chim cú, đại bàng, rắn… Hiện nay, các loài vật ấy suy giảm nhiều, số lượng chuột bị diệt bởi những kẻ thù tự nhiên, theo quy luật cân bằng sinh thái từ muôn đời nay, giờ đây là không đáng kể. Chính con người tự gây khó khăn lớn cho mình. Bằng hành động phá rừng, bắn giết động vật rừng, săn bắn chim thú, gây ô nhiễm môi trường… đã làm mất đi không ít “bạn đồng minh”bắt sâu, diệt chuột hết sức rộng lớn, hiệu quả
Tuy nhiên, về mặt nào đó, hình ảnh con chuột vẫn gần gũi với con người. Nó đã đi vào văn hoá nghệ thuật dân gian. nghệ nhân dân gian xưa đã mượn hình tượng con vật này để ngụ vào đó cái “lẽ sống, tình đời” của con người.
